Havayolu taşımacılığı alanındaki küresel çatı kuruluş Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), ABD’de Trump yönetiminin ticaret politikası ve bu politikanın küresel ekonomi üzerindeki olası etkileri konusundaki belirsizlikler nedeniyle 2025 yılına dair hava trafiği, sektör geliri ve kârlılık tahminlerini aşağı yönlü revize etti.
IATA, Pazartesi günü Delhi’de düzenlenen yıllık genel kurul toplantısında sektörün güncel mali görünümünü paylaştı. Buna göre Aralık ayında 5,22 milyar yolcu olarak öngörülen 2025 yılı küresel yolcu sayısı, güncel projeksiyonda 5 milyarın biraz altına çekildi. 1 trilyon doların üzerinde olan toplam havayolu geliri beklentisi ise 979 milyar dolara düşürüldü.
Yine de yolcu sayısının, 2024’e kıyasla yüzde 4 oranında artması ve havayolu şirketlerinin 36 milyar dolar kar elde etmesi bekleniyor. Bu, geçen yıl elde edilen 32,4 milyar dolarlık kara kıyasla artış anlamına gelse de, Aralık 2024’te tahmin edilen 36,6 milyar dolarlık rakamın altında kalıyor.
“Belirsizliklere rağmen 2024’ten daha iyi bir yıl”
IATA Genel Direktörü Willie Walsh, 2025’in ilk yarısında küresel pazarlarda ciddi belirsizliklerin yaşandığını vurguladı. Ancak Walsh şu değerlendirmede bulundu. Walsh “Ticaret gerilimleri ve tüketici güvenindeki düşüş, önceki talep projeksiyonlarını zayıflatmış olsa da 2025, havayolları için yine de 2024’ten daha iyi bir yıl olacak. Mevcut rüzgârlara rağmen bu tablo, havayolu endüstrisinin dayanıklılığını açıkça ortaya koyuyor.” dedi.
Ancak sektörün 2025 yılı için öngörülen %3,7'lik net kâr marjının, tüm sektörler ortalamasının yaklaşık yarısı seviyesinde olduğuna dikkat çeken Walsh “36 milyar dolarlık toplam kar, yolculardan uçuş başına yalnızca 7,20 dolarlık kar elde edilmesi anlamına geliyor. Bu çok ince bir tampon. Herhangi bir yeni vergi, havalimanı ya da seyrüsefer ücretinde artış, talep şoku ya da maliyetli bir düzenleme, sektörün dayanıklılığını ciddi şekilde test edecektir.” ifadelerini kullandı.
2025’te yeni rekorlar ve bölgesel kârlılık farkları
IATA verilerine göre, 2025’te yolcu gelirlerinin 693 milyar dolarla rekor düzeye ulaşması bekleniyor; bu, 2024’e göre %1,6’lık bir artış anlamına geliyor. Ortalama yolcu doluluk oranı ise %84 ile tarihi bir zirveye çıkacak. Bu artışta, yeni uçak teslimatlarındaki gecikmeler nedeniyle kapasitenin sıkı kalması etkili olacak.
Petrol fiyatlarındaki düşüş sayesinde kar marjlarında bir miktar artış bekleniyor. Ancak IATA Başekonomisti Marie Owens Thomsen, bu düşüşün doğrudan jet yakıtı fiyatlarına yansımadığını belirtti.
Yolcu başına gelirde yüzde 4 düşüş bekleniyor
Yolcu başına düşen gelirlerde ise ortalama olarak yüzde 4’lük bir yıllık düşüş öngörülüyor. Tüm bölgelerde havayolu şirketlerinin 2025’te toplamda net kar açıklaması bekleniyor. Ancak karlılık oranlarının şirketten şirkete ve bölgeden bölgeye önemli ölçüde farklılaşacağı tahmin ediliyor.
En yüksek kar marjının Orta Doğu taşıyıcılarında (yüzde 8,7) gerçekleşmesi beklenirken, Avrupalı havayollarının ortalama kar marjının yüzde 6 civarında olacağı öngörülüyor.
