Astronomik fiyatlar ve düşük gelir nedeniyle kendi ülkesinde tatil yapamayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları yalnız değil. Komşu ülke Yunanistan’da da insanlar benzer nedenlerle kendi ülkesinde tatil yapamıyor. Araştırmalara göre her iki Yunanistan vatandaşından biri bu yıl tatile gidemeyecek; düşük maaşlar ve artan fiyatlar Yunanlar için tatili hayal haline getiriyor.
The Guardian’ın “'Avrupa'nın Tayland'ı': Yabancılar Yunanistan'da tatil hayalleri kuruyor ama yerliler fiyatlardan dolayı tatil yapamıyor” başlıklı haberinde öne çıkan noktalar şöyle:
"Pire'de demirleyen feribotların karşısındaki bir gişeden, Saronik Körfezi adalarına giden yolcuların biletlerini kesen Tassos Papadopoulos “Geçen yıl bu kuyruklar çok daha uzundu. İnsanlar artık seyahat etmiyor gibi görünüyor. Hafta sonları trafik yoğun ama bilet satışları yüzde 50 düşmüş durumda.” diyor.
Diğer yerlere göre ucuz olan yerler bile boş
Akropolis’in eteklerinden görülebilen Argo-Saronik adaları, Atina’ya yakınlığı nedeniyle her zaman popülerdi. 2024 yılında Aegina 2 milyondan fazla ziyaretçi çekti; çoğu, uygun fiyatlı feribot ücretleri nedeniyle adayı tercih eden Yunanlardı.
“Geçen yıl Ağustos’ta, sabah 10’a kadar tüm şezlonglar doluydu,” diyen Aegina’da su sporları işletmesi sahibi Konstantinos Tsantas. “Bu yıl boşlar. Ülke genelindeki meslektaşlarım da aynı şeyi söylüyor: işler düşüşte. Üstelik Aegina diğer yerlere kıyasla ucuz sayılır.” ifadelerini kullanıyor.
"Kiklad adaları artık birçok Yunan için hayal"
2025 yılı, Yunanların deniz kenarına yaptıkları yıllık “hac yolculuğunu” terk ettikleri yıl olarak hatırlanacak. Şarkılara, şiirlere ve sinemaya konu olan yazın kaygısız neşesi, birçok kişi için geçim derdine kurban gitti.
Çalışan Tüketiciler Birliği’nin (EEKE) baş finans danışmanı Takis Kalofonos “EEKE’nin araştırmaları, bu yıl her iki Yunanistan vatandaşından birinin tatile çıkamayacağını gösteriyor,” diyor ve ekliyor: “10 yıl önce insanlar 20-30 gün izin yapardı, bu yaz tatil bir haftadan az. Kiklad adaları artık birçok Yunan için hayal. Bir aile arabayla adaya gitse sadece bilet 450 avro tutuyor; ortalama maaş ise aylık 1.342 euro.”
15 Ağustos’taki Meryem Ana’nın Göğe Yükselişi dini bayramı etrafında şekillenen büyük yaz tatili, pek çok kişi için artık köylerde aile ve arkadaş ziyaretinden ibaret.
“Hepimiz yüksek lisanslıyız ama birkaç gün tatil yapamıyoruz”
28 yaşındaki Ismini Balale “Amorgos’ta vakit geçirmek isterdim ama ulaşım imkânsız,” diyor. Perakende sektöründe ayda 850 euro maaşla geçinmeye çalışan Balale “Geceliği 200 euroya oda tutamam. Tüm arkadaşlarım aynı durumda. Hepimiz yüksek lisanslıyız ama birkaç gün yaz tatili yapamıyoruz.” ifadelerini kullanıyor.
Yunanistan’da tatil masrafını karşılayamayanların oranı AB ortalamasının üzerinde
Avrupa İstatistik Ofisi de (Eurostat) EEKE’nin bulgularını doğruluyor: “Yunanların yüzde 46’sı, geçen yıl bir haftalık tatili karşılayamadı. Bu oran AB ortalamasının yüzde 19 üzerinde.”
Atina’da Ağustosta görülmeyen manzaralar yaşanıyor: toplu taşıma sisteminde izdiham ve şehir merkezinde trafik yoğunluğu yaşanıyor. Açık hava sinemaları, barlar ve fast-food mekânları tatil yapamayan gençlerle ve kalabalıklarla dolup taşıyor.
Ismini Balale “Ülke ekonomisinin toparlandığını söylüyorlar ama bu rakamların bizim gibi insanlara etkisi yok. Hükümetin de pek umurunda değil.” diyor.
Yunanistan’daki büyük paradoks
Yunanistan’ın tatil için mükemmel olması, Yunanların tatilden mahrum kalmasının da sebebi.Yani ortada büyük bir paradoks var. Geçen yıl ülkeye gelen 36 milyon ziyaretçi –nüfusun neredeyse dört katı– Yunanistan’ı dünyanın en çok tercih edilen 10 destinasyonu arasına soktu. Sektör 2024’te 21,7 milyar euro gelir sağladı ve ülkenin borç yükünü GSYH’nin yüzde 180’inden yüzde 153,6’ya indirmeye yardımcı oldu.
Ancak turizmin başarısı fiyatların yükselmesine yol açtı. Ücretler yerinde sayarken enflasyon AB ortalamasını çoktan geçti. Birçok Yunan, birikim yapabilirse tatili yurtdışında daha ucuza buluyor. Haziranda yapılan Alco anketi, artan konaklama ücretleri, feribot biletleri ve restoran fiyatlarını seyahatin önündeki en büyük engel olarak gösterdi.
“Yabancılar ülkenin güzelliklerinin tadını çıkarırken”
“Yunanlar artık kültürel ve dini bir gelenek olan Ağustos tatilinden dışlanıyor,” diyen Southampton Üniversitesi’nden Prof. Christos Pitelis. “Azalan gelirler nedeniyle bu deneyim çoğu için ulaşılamaz hale geldi.” değerlendirmesini yapıyor.
Krizin bedeli olan kemer sıkma önlemleriyle en çok orta sınıf darbe almış durumda. Başbakan Kiryakos Miçotakis vergi indirimi ve 2027’ye kadar ortalama maaşı 1.500 avroya çıkarma sözü verdi. Ancak Yunanlar için çelişki açık: “yabancılar ülkenin güzelliklerinin tadını çıkarırken, biz kendi ülkemizde tatilden mahrum kalıyoruz”
“Avrupa’nın Tayland’ıyız”
Atina’da bir halı dükkânında çalışan Aris Apikian. “Avrupa’nın Tayland’ıyız; başkaları tatil yapsın diye hizmet sunuyoruz,” diyor ve ekliyor: “yabancılar burada hayallerini yaşıyor ama biz faturalar ve hayat pahalılığıyla boğuşuyoruz. Bir haftalık tatili bile karşılayamıyorsak gerçek kaybedenlerin biz Yunanlar olduğu ortaya çıkıyor.”