Avrupa Birliği (AB) ulaştırma bakanları, uçuşların iptali veya gecikmesi durumunda yolculara tanınan haklarda kapsamlı değişiklikler konusunda anlaşmaya vardı. Yeni düzenleme, tazminat miktarlarını düşürürken, yolcunun tazminata hak kazanması için gereken gecikme süresini de uzatıyor.
AB Bakanlar Konseyi tarafından 5 Haziran'da kabul edilen değişiklikler, 2004’ten bu yana yürürlükte olan 261 sayılı AB Yolcu Hakları Tüzüğü'nün ilk büyük revizyonu olacak. Ancak teklif hem tüketici gruplarının hem de havayolu şirketlerinin eleştirilerine hedef oldu.
Tazminat süresi ve miktarı azaltılıyor
Yeni önerilere göre 3 bin 500 km altı uçuşlar (kısa ve orta mesafeler) için yolcunun tazminata hak kazanması için gereken gecikme süresi 3 saatten 4 saate çıkarılıyor. 3 bin 500 km üzeri uçuşlar için ise bu süre 4 saatten 6 saate yükseltiliyor.
Ayrıca tazminat miktarlarında da düşüş öngörülüyor. 3 bin 500 km’ye kadar olan uçuşlarda tazminat 400 eurodan 300 euroya, daha uzun uçuşlarda ise 600 eurodan 500 euroya indirilecek.
Havayolları ancak, olağanüstü ve kaçınılmaz durumlarda, ellerinden gelen tüm çabayı göstermelerine rağmen gecikme veya iptal yaşanması durumlarda tazminat ödemeyecek.
Havayolları daha sert değişiklikler istemişti
Havayolu şirketleri, kısa mesafeli Avrupa içi uçuşlarda tazminatın yalnızca 5 saat üzeri gecikmelerde, uzun mesafeli uçuşlarda ise 9 saat üzeri gecikmelerde uygulanmasını talep etmişti. Şirketler, mevcut düzenlemelerin trafik sıkışıklığı veya küçük teknik aksaklıklarda bile uçuş iptallerine yol açtığını savunuyordu.
Ancak bakanlar bu önerileri reddederek daha ılımlı değişikliklerde uzlaştı.
Yeni haklar: Alternatif ulaşım ve şeffaflık
Teklifte yolcular için bazı yeni haklar da yer alıyor. Uçuş iptalinde veya gecikmesinde yolculara en kısa sürede başka bir uçuşa yönlendirilme hakkı tanınacak. Bu yönlendirme gerekirse başka bir havayolu ile ya da alternatif uygun bir ulaşım yöntemiyle yapılabilecek. Bu yönlendirme 3 saat içinde sağlanmazsa, yolcular kendi ulaşımını organize edip bilet fiyatının %400’üne kadar geri ödeme talep edebilecek.
Ayrıca, yolcuların bekleme sürecinde yemek, konaklama, uçağı terk etme gibi yardım hakları da netleştirilecek. Havayolları ise, yolculara hakları hakkında şeffaf bilgi verme ve başvuruları etkin şekilde işleme zorunluluğu altına alınacak.
Avrupa Parlamentosu onayı bekleniyor
Değişiklikler Avrupa Parlamentosu tarafından gözden geçirildikten sonra yürürlüğe girecek. Polonya Altyapı Bakanı Dariusz Klimczak, "Bu uzlaşma, son 12 yılda ulaşılamayan tarihi bir dönüm noktasıdır," diyerek süreci memnuniyetle karşıladı.
Birleşik Krallık için çifte standart uyarısı
Birleşik Krallık kendi 261 sayılı düzenlemesini AB'den bağımsız olarak sürdürüyor. Şu anki mevzuat, 3 saatin üzerindeki gecikmeler için yolculara tazminat hakkı tanımaya devam ediyor. Bu durum, AB'de tatile çıkan İngiliz yolcular için havayolunun ülkesine göre değişen kurallar nedeniyle kafa karışıklığı yaratabilir.
Which? Travel dergisi editörü Rory Boland bu gelişmeyle ilgili şu değerlendirmede bulundu,: "Avrupa’da uçuş gecikmeleri sık yaşanırken, AB’nin havayolu şirketlerine uygulanan cezaları azaltmaya yönelmesi hayal kırıklığı yaratıyor."
