Avrupa Komisyonu, kısa dönemli konut kiralamalarına yönelik kapsamlı bir yasal düzenleme hazırlıyor. Amaç, Airbnb, Booking ve benzeri platformların Avrupa genelinde büyüyen konut krizini daha da ağırlaştırmasının önüne geçmek.
Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, eylül ayı başında Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada, “Bir ev sadece dört duvar ve bir çatı değildir; güvenlik, sıcaklık, aile ve dostlar için bir yuvadır,” dedi. Von der Leyen, giderek derinleşen konut krizinin “Avrupa’nın sosyal bir sorunu” haline geldiğini belirterek, “Erişilebilir konut planı” üzerinde çalıştıklarını ve kısa süreli kiralamaları düzenleyecek yasal bir girişim başlatacaklarını duyurdu.
Airbnb modeli konut piyasasını dönüştürdü
Airbnb ve benzeri platformlar seyahat alışkanlıklarını kökten değiştirdi. Ancak uzmanlara göre bu model, özellikle Berlin, Paris, Barselona ve Amsterdam gibi popüler turizm merkezlerinde kiraların fırlamasına ve yerel halkın konut bulmakta zorlanmasına neden oldu.
AB İstatistik Kurumu Eurostat verilerine göre, sadece geçen yıl bu üç büyük platform üzerinden 854 milyon geceleme yapıldı — bir önceki yıla göre %20 artış.Fakat bu büyümenin bedeli ağır oldu: pek çok şehirde mahallelerin dokusu değişti, yerel esnafın profili turistlere göre şekillendi ve konut arzı hızla azaldı.
Yasadışı kiralamalar rekor seviyede
Birçok Avrupa kentinde kısa dönem kiralamalar yasal sınırların çok ötesine geçti. Paris’te 90 binden fazla, Roma’da 35 bin civarında, Berlin’de ise 40 bine yakın yasa dışı kiralık konut bulunduğu tahmin ediliyor.
İspanya hükümeti bu yılın başında 66 binden fazla yasa dışı Airbnb ilanını kapattı. Barselona yönetimi ise 2028 itibarıyla kısa dönemli kiralamaları tamamen yasaklamayı planlıyor.
Almanya Kiracılar Birliği Başkanı Melanie Weber-Moritz, “Son yıllarda hem tam daire hem de oda bazlı kiralamalar ciddi şekilde arttı. Bu durum düzenli kiralık konut stokunu eritiyor,” diyerek “acil yasal düzenleme” çağrısı yaptı.
Ev sahipleri derneği Haus & Grund Başkanı Kai Warnecke de AB’den ‘Lex Airbnb’ adıyla bilinen özel bir yasal çerçeve oluşturmasını talep etti: “AB, kısa süreli alt kiralamaları yasaklayarak sorunu kökünden çözebilir.”
Avrupa’da siyasi baskı artıyor
Kısa dönemli kiralamalar konusu artık yalnızca vatandaşların değil, şehir yönetimlerinin ve hükümetlerin de öncelikli gündemi haline geldi.
Avrupa Parlamentosu, bu yasama döneminde konut krizini ele almak üzere özel bir komite kurdu. Alman milletvekili Gabriele Bischoff (SPD), “Sadece kısa süreli kiralamaları sınırlamak krizi tamamen çözmez ama etkilerini hızlı şekilde azaltabilir,” değerlendirmesinde bulundu.
Airbnb: Konut krizinin parçası olmak istemiyoruz
Airbnb, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, sorumlu turizmi desteklediklerini ve hükümetlerle birlikte çalışmaya hazır olduklarını vurgulayarak “Airbnb’nin, yaşadıkları şehirlerde konutların erişilemez hale gelmesine neden olmasını istemiyoruz. Bu nedenle adil bir düzenlemeden yanayız.” dedi.
Şirket, Berlin’de zorunlu kayıt numarası uygulaması gibi örneklerle denetimin güçlendirilmesini desteklediklerini belirtti.
Avrupa Komisyonu’nun üzerinde çalıştığı yeni yasal düzenleme, kısa süreli kiralama piyasasını kökten değiştirebilir.
Airbnb ve benzeri platformlar için bu adım, Avrupa genelinde “turizm geliri ile sosyal sorumluluk arasında yeni bir denge” döneminin başlangıcı olabilir.
