Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği’nin (AKTOB) Ağustos ayı geleneksel öğle yemeği, Paloma Hotels’in Belek’teki yeni tesisi Paloma Sencia’da gerçekleştirildi. Etkinliğe Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, Antalya Valisi Hulusi Şahin ve çok sayıda turizm sektörü temsilcisi katıldı.
Toplantının açılış konuşmasını yapan AKTOB Başkanı Kaan Kavaloğlu, turizmde Türkiye’deki ve küresel ölçekteki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulunarak son verileri paylaştı.
“Doğru bilgi hayati önem taşıyor”
Turizm sektörünün bilinçli iletişim ve doğru bilgilendirme ile güçleneceğini kaydeden Kavaloğlu, son dönemde sosyal medyada yapılan yanıltıcı paylaşımların sektöre zarar verdiğine dikkat çekti. Norveç’te çekilen köpekbalığı görüntülerinin “Antalya’da” diye paylaşılmasını örnek gösteren Kavaloğlu, “Biz gerçeği biliyoruz ama bunu misafirlere anlatmak çok zor oluyor. Bu tip yanlış bilgilerin turizme zarar vermemesi için herkesin daha bilinçli olması gerekiyor” dedi.
Türkiye ve Antalya’nın yeni turist kitlelerine ihtiyacı olduğunu belirten Kavaloğlu, pandemi döneminde ülkeyi ilk kez deneyimleyen turistlerin sektöre canlılık kattığını hatırlatarak “Bunu tekrar başarmalıyız” diye konuştu.
Küresel turizmde rekor beklentisi
Kavaloğlu’nun Dünya Seyahat ve Turizm Konseyi’nden (WTTC) paylaştığı verilere göre 2025’te uluslararası ziyaretçi harcamalarının 2,1 trilyon dolara ulaşarak rekor kırması bekleniyor. Bu rakam, 2019’daki zirvenin 164 milyar dolar üzerinde olacak. Turizmin küresel ekonomiye katkısı 11,7 trilyon doları bulacak ve küresel GSYH’nin yüzde 10,3’ünü oluşturacak. Sektörün yarattığı istihdam ise 371 milyona çıkarak ABD’nin toplam nüfusunu aşacak.
Ancak küresel büyüme ivmesinin her pazarda aynı şekilde ilerlemediğini belirten Kavaloğlu, ABD’nin hâlâ 2019 seviyelerinin gerisinde kaldığını, Çin’de ise 2025 itibarıyla büyümenin yavaşlamasının beklendiğini söyledi.
Jeopolitik riskler ve bölgesel görünüm
Küresel turizm hareketliliğinin jeopolitik gerilimlerden etkilendiğini hatırlatarak Orta Doğu’daki çatışmaların hava ulaşımını, Rusya-Ukrayna savaşının ise bölge turizmini olumsuz etkilediğini ifade eden Kavaloğlu, öte yandan barışın sağlanması halinde bu pazarlardan orta ve uzun vadede hızlı bir toparlanma beklendiğini kaydetti.
Uluslararası turist varışlarının 2025’te yüzde 3 ila yüzde 5 artacağının tahmin edildiğini anlatan AKTOB Başkanı, ancak yüksek enerji maliyetleri, artan sigorta primleri ve küresel belirsizliklerin sektörde maliyet baskısını sürdürdüğüne dikkat çekti.
Avrupada fiyat artışı ve kısa süreli tatil eğilimi
Avrupa’da 2025’in ilk yarısına ilişkin veriler de değerlendiren Kaan Kavaloğlu, şunları söyledi ‘’Uluslararası turist sayısı geçen yıla kıyasla yüzde 3,3 artış gösterdi. Ancak fiyatlardaki yükseliş, tatil tercihlerini doğrudan etkiliyor. Uluslararası uçuş fiyatları yüzde 5 arttı. Paket tatillerin maliyeti yüzde 7 yükseldi. Özellikle yaz aylarında fiyat artışlarının Akdeniz destinasyonlarında belirleyici olduğu görüldü. İngiltere’den Türkiye, İspanya ve Güney Kıbrıs’a olan talepte fiyat baskısı nedeniyle daha kısa konaklamalar ve hafta içi seyahatler öne çıktı.” dedi.
Rakipler arasında Güney Kıbrıs ve Malta öne çıkıyor
Avrupa’da özellikle Malta ve Güney Kıbrıs, uçuş stratejileri ve altyapı yatırımları sayesinde dikkat çekici büyüme gösterdi. 2024’te Malta yüzde 19, Güney Kıbrıs ise yüzde 16 büyüme kaydetti. Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri de (Letonya, Litvanya, Macaristan) güçlü toparlanma sinyalleri verdi.
Konaklama sektöründe tablo
Küresel otelcilik verilerine göre 2025’te doluluk oranları bazı bölgelerde gerilerken, fiyatlar yüksek maliyetler nedeniyle artmaya devam ediyor: Avrupa’da doluluk oranı yüzde 1, ortalam oda fiyatı (ADR) yüzde 2,9, oda başına ortalama gelir (RevPAR) yüzde 3,9 artış gösterdi. Asya/Pasifik’te RevPAR büyümesi yüzde 4,9’dan yüzde 2,7’ye düştü. Orta Doğu ve Afrika’da ise RevPAR artışı yüzde 10,3 ile güçlü performans sergiledi.
Türkiye ve Antalya verileri
Kavaloğlu, Türkiye ve Antalya özelinde ise şu bilgileri paylaştı:
Türkiye, Amadeus’un raporuna göre Avrupa’da en çok aranan ülkeler arasında ilk 10’da yer alırken, rezervasyonlarda 6. sıraya yerleşti. İspanya ise hem aramalarda hem rezervasyonlarda liderliğini korudu.
Antalya’da ise 2025’in ilk yedi ayında turizm hareketleri dengeli seyretti. Yerli ziyaretçi sayısı yüzde 7,5 artarken, yabancı ziyaretçilerde yüzde 1,3’lük düşüş yaşandı. En yüksek düşüş yüzde 12 ile Kazakistan pazarında görülürken, Ukrayna’dan gelen turistlerde yüzde 22’lik artış kaydedildi. Barışın sağlanması halinde Ukrayna’nın Antalya için ilk beş kaynak pazardan biri olması bekleniyor.
TÜİK verilerine göre, turizm gelirlerinin yüzde 16,5’i yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarından geldi. 2025’in ilk çeyreğinde ziyaretçilerin 11,1 milyar doları kişisel, 5 milyar doları ise paket tur harcamalarından oluştu.